Notaris jenever: klassiek voorbeeld van de Schiedamse borrel

Herman Jansen is een familiebedrijf dat sinds 1777 gedistilleerde dranken produceert. Van oudsher ook jenever. Het bedrijf is gevestigd in Schiedam, de jeneverstad van Nederland. De jeneverbranderij van toen is ondertussen uitgegroeid tot een bedrijf van wereldformaat. Toch houdt Herman Jansen vast aan zijn roots en is het een van de weinigen in Nederland die nog beschikt over zijn eigen branderij. Hier wordt nog graan gemalen in de molen en moutwijn jenever gestookt voor de oer Hollandse jenever: Notaris.

​Oer-jenever

Binnen de muren van Herman Jansen komen twee werelden elkaar tegen. Je ziet de traditie in de branderij en het kleine museum, maar ook alle faciliteiten van een modern productiebedrijf. De grote molen is een icoon in Schiedam en laat zien dat er nog steeds producten op ambachtelijke wijze worden gemaakt. Want ja, deze molen wordt nog steeds gebruikt voor het malen van granen die gebruikt worden voor het stoken van Notaris jenever.

In branderij ‘De Tweelingh‘ wordt nog ‘Egte Schiedamse Moutwijn’ volgens familierecept gestookt. Sinds 1987 staan hier twee prachtige ketels die gemaakt zijn om Notaris jenever in te distilleren en nog steeds gebruikt worden voor dit traditionele product. In die tijd was de neutrale alcohol in opkomst om veel goedkopere jenever te kunnen produceren. Een veelal scherpere smaken en minder graanachtig zoals jenever hoort te zijn. Herman Jansen wilde de oorsprong van de jenever weer tot leven roepen en heeft daartoe een nieuwe distilleerderij neergezet.

Waar veel jenevermerken tegenwoordig experimenten met nieuwe smaken en varianten, en veel in de buurt komen van de toegankelijke gin, doet Notaris het anders. Master distiller Ad vertelt ons vol trots wat deze jenever zo bijzonder maakt: “Notaris is de jenever die qua smaak het dichtst in de buurt komt van de echte traditionele Hollandse oer jenever. Doordat we de moutwijn zelf maken heeft het echt zijn eigen karakter en een veel duidelijkere smaak van graan.”

Jerry Thomas en Zwart Nazareth

Er zijn verschillende varianten van Notaris jenever beschikbaar, elk met hun eigen smaak. Een van de expressies is wel een hele speciale, ontwikkeld in samenwerking met een van ‘s werelds beste bars: Jerry Thomas in Rome. Veel traditionele cocktails werden vroeger gemaakt met jenever, later gekend als Holland gin. Zo kwam Jerry Thomas in hun zoektocht naar echte Hollandse jenever ‘van vroeger‘ terecht bij Herman Jansen. Voor deze bar wordt er een eigen jenever gemaakt gebaseerd op Notaris jenever. Wel een tikje anders, om het beter te kunnen mixen, vertelt Ad ons. Naast bartenderedities eert Notaris ook zijn herkomst, Schiedam, in de speciale editie ‘Zwart Nazareth’. Het product in deze prachtige zwarte fles is een tikje rokerig. Zwart Nazareth refereert naar de bijnaam die Schiedam had in de glorietijd van de jeneverindustrie. De stad was meer dan 400 branderijen en distilleerderijen rijk. Door het dag en nacht stoken met kolen daalde de zwarte rook neer op de stad en zo is deze bijnaam ontstaan.

​De geest van Schiedam in een fles

Notaris jenever draagt met trots als enige het garantiezegel van de Gemeente Schiedam, een waarborg voor kwaliteit en vakmanschap in het leven geroepen in 1902 door Gemeente Schiedam. Door de opkomst van de jonge jenever rond 1900 die met goedkopere en neutralere alcohol geproduceerd werd, gingen veel branderijen, die op traditionele wijze nog stookten, in Schiedam failliet. Aanhangers van ‘oude’ jenever vonden dat jenever de karakteristieke smaak van graan en moutwijn moest hebben. Meneer Jansen was een van de producenten die ervoor pleitte om jenever en moutwijn te beschermen. Zo ontstond uiteindelijk in Schiedam in 1902 een verordening om ‘de echtheid van de Schiedamschen jenever’ te waarborgen. Naast Notaris jenever produceert Herman Jansen tal van andere producten zoals de populaire Bobby’s gin. Branderij ‘De Tweelingh’ is toegankelijk voor publiek en zeker de moeite waard om te bezoeken als je in de buurt van Schiedam bent!