New year, new me. Januari staat voor veel mensen ook wel symbool voor een frisse start. De maand waarin we het hardst werken aan onze voornemens, waaraan we ons dit jaar écht aan gaan houden. Veel van deze voornemens gaan vaak ongeveer zo: meer sporten en ‘gezonder’ eten. Om onze lezers op culinair niveau een handje te helpen hebben wij een lijst gemaakt van de meest gezondheidbewuste menuopties van je favoriete zaak uit de stad.
Dit artikel is geschreven door Tessa Hoogenboezem en Mia Willems, twee voedingsdeskundigen in opleiding.
Algemene gezondheid
Nu de gezellige feestdagen erop zitten en we onze buik goed rond hebben gegeten met, aardappelgratins, kaasplankjes en oliebollen, kunnen wij ons goed voorstellen dat je af en toe wilt gaan voor een gezonde afslag. Ofwel, een evenwichtige, voedzame maaltijd.
Speciaal hiervoor hebben wij een aantal populaire zaken uit de stad op een rijtje gezet. Hierbij benoemen we welke menu opties het voedzaamst zijn, mocht je daar op willen letten.
Iedereen verstaat wat anders onder ‘gezond’ en wat gezond is kan per persoon verschillen.
Om verwarring te voorkomen hebben we eerst een lesje over algemene gezondheid. Dit is onderverdeeld in vier elementen: onbewerkt eten, een gebalanceerde maaltijd, eiwitten (proteïne) en vezels.
Onbewerkt eten
Onder onbewerkte voeding verstaan we voeding die (zo goed als) rechtstreeks van het land komt, zowel plantaardig als dierlijk. Denk hierbij aan groente, granen en eieren. Deze producten bevatten van nature veel voedingsstoffen en bevorderen de gezondheid.
Dit is in tegenstelling tot bewerkt eten: voeding die uit een fabriek komt en bewerkt is, zoals snacks en gefrituurd eten. Bewerkte producten hebben hierdoor ongunstige voedingsstoffen en kost je lichaam meer energie om te verwerken. Als je die gezondheidsboost nodig hebt, kies dan voor onbewerkt eten.
Gebalanceerde maaltijd
Een gebalanceerde maaltijd bestaat uit koolhydraten (granen, groenten, etc.), vetten (olie, noten, etc) en eiwitten, die je lichaam nodig heeft om goed te werken. Zonder deze voedingsstoffen kan je lichaam niet functioneren.
Zo heeft een smoothie, gemaakt van enkel fruit, van nature een hoog gehalte aan suiker en bevat deze zo goed als geen vetten of eiwitten. Dit kan zorgen voor een welbekende ‘suikerdip’. Kies voor een gebalanceerde maaltijd met koolhydraten, vetten en eiwitten voor een optimale energiebalans.
Eiwitten (proteïne)
Eiwitten zijn essentieel voor onze gezondheid omdat ze dienen als bouwstenen voor spieren, organen, huid en cellen en voor het herstel en onderhoud van weefsels. Ze spelen een belangrijke rol bij verschillende processen in ons lichaam, als transportmiddel voor voedingsstoffen en bij het reguleren van het immuunsysteem. Eiwitten dragen ook bij aan een verzadigd gevoel na de maaltijd,ofwel ze vullen je buik goed.
Bekende eiwitbronnen zijn vlees en vis. Daarnaast kan je voor een vegetarische optie, eiwitten halen uit producten als eieren, yoghurt, (witte) kazen en (veganistisch) peulvruchten.
Rood en bewerkt vlees heeft een negatieve invloed op onder andere onze bloeddruk.
Vis, en dan met name vette vis, bevat voedingsstoffen die ontstekingsremmend werken in ons lichaam. Voorbeelden van (vette) vis zijn zalm, paling en kabeljauw.
Een gezondheidsbewuste keuze zou zijn: wit vlees, een stuk vis of vegetarische eiwitten.
Vezels
Vezels zijn een belangrijk onderdeel van een gezond dieet en spelen een grote rol bij de spijsvertering, een gezond gewicht en het verminderen van verschillende gezondheidsproblemen als diabetes door regulering van de bloedsuikerspiegel. Daarbij dragen vezels bij tot aan verzadigd gevoel na de maaltijd.
Voor een maaltijd vol met vezels kies je voor ingrediënten als: volkorenproducten (volkorenbrood, zilvervliesrijst, volkorenpasta), peulvruchten (zoals bonen, linzen, kikkererwten), groenten, fruit (vooral met de schil), noten en zaden.
Vriendelijke menuopties in Utrecht
Restobar Rosie
Als een van de genomineerden onder de categorie Restobars van de Entree Awards 2023 is Restobar Rosie niet alleen bekend onder de Utrechters. Het restaurant zit voor de komende weken ram volgeboekt. Mocht je een plekje hebben weten te bemachtigen, dit is wat wij aanraden dat je bestelt wanneer je op zoek bent naar de gezondere opties. De kleine gerechtjes van het menu bij Rosie bieden de kans om zelf een gebalanceerde maaltijd te bouwen. Kies bijvoorbeeld voor de heilbot met cantharellen en prei, andijvie van de plancha met pecannoten en pecorino en de bacon dashi met krielaardappel voor het binnenkrijgen van voldoende eiwitten, vezels en vitaminen.
Koenraad
Nog een restaurant waar het shared dining-concept de bouwstenen biedt voor het zelf samenstellen van een gebalanceerde maaltijd. Bij Koenraad kan je dit doen door te kiezen voor de makreeltartaar met meloen en dille voor gezonde vetten, eiwitten en vitaminen. De dagelijkse behoefte aan vezels vul je aan met de bietensalade met scamorza en vijgen. Andere gebalanceerde opties zijn de zeeduivelstaart of gelakte aubergine met geitenyoghurt taztziki. Met als voedzaam bijgerecht de botersla met ansjovis en parmezaan in plaats van de frites.
Bistro Madeleine
Bij Bistro Madeleine eet je Franse klassiekers. Wat zijn hiervan de meest voedzame opties? Voor een enorme en smakelijke vitamine kick kiezen we vooraf de oesters, rijk aan vitaminen, mineralen en eiwitten en de belichaming van onbewerkt eten. Met als hoofdgerecht de wilde eend en courgettes on the side, maken we deze maaltijd een perfect voorbeeld van onbewerkt, gebalanceerd, eiwit- en vezelrijk.
Polpette
Bij Italiaans eten denken we al snel aan pasta en pizza. Mega lekker natuurlijk, maar niet de meest voedzame maaltijd. Mocht je voor een route met meer balans willen kiezen, bestel bij Polpette vooraf de panzanella, een salade met croutons, avocado voor goede vetten, tomaat, gepofte aubergine en olijven. Een gerecht vol 'natuurlijke' en vitaminerijke ingrediënten. Als hoofdgerecht de vis van de dag met geroosterde groenten om deze gebalanceerde maaltijd compleet te maken.
Le Jardin
In de keuken van Le Jardin spelen groenten de hoofdrol, waardoor een voedzame en vezelrijke keuze al snel gemaakt is. Bij het bestellen is het vooral belangrijk om ervoor te zorgen dat je voldoende eiwitten binnenkrijgt. Omfietsen voor extra eiwitten doe je door te kiezen voor een vis of vlees supplement. Of houd je ogen open voor vegetarische opties met ingrediënten als ei, peulvruchten of zuivel.
Brasserie Bren
Bij Brasserie Bren bieden ze een ruim aanbod aan voor- hoofd- en bijgerechten. Met in onze gedachten een vezel- en vitaminerijke route bestellen we vooraf de quinoa-toren en slaan we daarna af naar de eiwitten door als hoofdgerecht de kabeljauw te bestellen. Er is een ruime keuze aan gerechten met groenten beschikbaar, zoals de asperges met feta die wij aanbevelen. Dit gerecht bevat onder andere eiwitten uit de feta, waardoor het een gebalanceerde en vullende toevoeging is.
El Greco
Gezond kiezen wanneer je eten afhaalt is waarschijnlijk het lastigst. Vaak bestaat de keuze uit vettig eten als een broodje gyros met veel knoflooksaus. Wanneer dit het geval is, kies dan kipgyros boven varkensvlees, ga voor extra rauwkost en wellicht wat minder saus.
Tropisch Huis Prem
Een van de afhaal klassiekers is roti. Ultiem comfortfood én een voedzame keuze. Roti vellen worden namelijk gemaakt met gele spliterwten daarnaast bevat het gerecht gekookte aardappel en kousenband die bijdragen aan je vitamine- en vezelinname. Bereid met kip maakt dit een gebalanceerde en vooral smakelijke maaltijd.
Amsterdamsestraatweg 40
Lemongrass
Nog iets wat vaak wordt afgehaald is Thais. Erg lekker, maar niet echt gebalanceerd. Thaise gerechten zijn namelijk vaak rijk aan vetten en koolhydraten. Wanneer je jezelf trakteert op Thaise take-out bestel dan een gerecht dat groeten bevat. Als je de keuze kan maken voor eiwitten, kies dan voor de optie kip, garnaal of tofu in plaats van rund of varken.
Nicolaasstraat 1
