'Bestem-ming be-reikt', klinkt de stem van Bram vanaf het dashboard. Maar dat klopt niet helemaal, ik moet een stukje terug. Alle kassen in het Westland lijken ook op elkaar. Toch springt de kas waar ik mijn zinnen op heb gezet er om een aantal redenen uit. 'Boeregoed Volkskas', luidt de veelzeggende naam.
Boeregoed is een heel ‘betrokken’ initiatief. Zo draait de kas op vrijwilligers, die ofwel in een reïntegratieproject zitten of werkloos zijn en hun tijd nuttig willen besteden, of welke andere reden dan ook hebben om lekker bezig te zijn. De groenten uit de kas worden zonder bestrijdingsmiddelen geteeld en alle producten worden in de regio verkocht (tot in Rotterdam toe). Door het ontbreken van tussenschakels krijgen samenwerkende telers bovendien een eerlijke prijs voor hun waar en zijn ze verzekerd van afname.
Coördinator Fred van Adrichem leidt me rond door de kas. We komen langs een mooi allegaartje van groen. Wilde planten als smeerwortel en rode zonnehoed, ofwel echinacea, groeien naast een bed van houtsnippers waar een poging wordt gedaan om champignons te kweken. ‘Met zijn lange wortels haalt de smeerwortel voedingsstoffen uit de grond, die in het blad worden opgeslagen', verklaart Fred. Terwijl de medicinale zonnehoed stoffen hoger uit de grond haalt. De planten worden na het oogsten gedroogd en vervolgens als meststof en bodembedekker tegen onkruid gebruikt. De uit de grond opgenomen en opgeslagen nutriënten worden weer afgegeven en komen ten goede aan de gewassen. Sterk geurende planten als bieslook en afrikaantjes groeien in de kas om plagen af te weren en de gewassen te versterken.
Tachtig soorten tomaten
We komen bij de tomaten, een experiment van een student aan de Universiteit Wageningen. Hij kreeg toestemming om zijn over de hele wereld verzamelde tomatenzaadjes in de kas op te kweken: 160 soorten. Daarvan heeft de helft het wegens ongeschikte omstandigheden niet gered. De resterende 80 soorten hebben vruchten gekregen die in kleur variëren van dieppaars tot kanariegeel en hebben vormen die uiteenlopen van bolrond tot flesvormig. Ik vraag Fred of hij denkt dat de groenten uit de volkskas gezonder zijn dan doorsneegroenten. ‘Onze groenten doen er langer over om te rijpen', zegt hij. ‘En krijgen daarom meer zon. Zonne-energie is belangrijk. Wij denken bijvoorbeeld dat onze groenten inderdaad gezonder zijn, al is het maar vanwege de rust die ze krijgen. Misschien klinkt dit zweverig, maar ik geloof er heilig in.’ 
Handen uit de mouwen in de Volkskas
Ik wil graag een uurtje meehelpen in de Volkskas. Dat kan, er is genoeg te doen, en ik krijg een hark aangereikt waarmee ik vrijwilliger Rob mag helpen de aardappelbedden tot heuveltjes op te hogen. Daarmee voorkom je onder andere dat er aardappels bloot komen te liggen, wat ze oneetbaar maakt. Ik hark drie halve bedden en raak dan aan de praat met Marion, die onkruid aan het wieden is. Ze wijst op de reusachtige planten die ze uit heeft getrokken; door het warme weer is de groei snel gegaan.
Intussen komt Henry met twee pompoenen aanlopen en ik vraag hem even te poseren voor een foto. Op de achtergrond vertelt Fred hoe lekker hij gisteravond uit eigen kas heeft gegeten: schoongeborstelde en in blokjes gesneden zwarte aardappel met blokjes flespompoen uit de oven met een hamburger erbij. Vervolgens krijg ik door een groepje verdacht grijnzende vrijwilligers een stukje van de bloem van de parakers aangereikt, een experimentje in de kas, die minutenlang een huiveringwekkend tintelende en verdovende sensatie in de mond teweegbrengt.
Dan is de werktijd alweer om en drink ik met de vrijwilligers – tien mannen en één vrouw – gezellig een kopje thee van verse sinaasappelmunt, terwijl de naam van de site waar straks mijn verslag is te lezen wordt genoteerd en rondgedeeld.
Groentepakketten
De groenten uit de Volkskas worden elke dinsdag vers in dozen gestopt en aangevuld met groenten en fruit van telers uit de regio: elk pakket bevat tien soorten (ongeveer 5 kilo). Tijdens het schrijven van dit stuk zit er bijvoorbeeld het volgende in een pakket: bos wortels, prei, courgette, aubergine, kinderkomkommers, gewone komkommer, snijbiet, volksmaatjes (vleestomaten), paprika en aardbeien. De groentepakketten zijn na bestelling op woensdag in Centrum/Delfshaven en in Kralingen af te halen; de prijs is seizoensgebonden (zie ook de Facebookgroep 010-Boerinnen zonder naam voor meer info). In het Westland kun je de natuurlijk geteelde groenten en het fruit uit de Volkskas ook tegen scherpe prijzen los kopen. Ik kocht bijvoorbeeld 1 kilo ‘rariteiten-tomaten’, een bloemkool, drie aubergines, twee paprika’s en twee komkommers voor 6 euro. De kraakverse groenten smaakten uitzonderlijk goed (in een ratatouille met rauwkost).