Angelo Betti: ‘Een extra kalmeringstabletje en dan ging het wel weer’

Hij was er niet eerder toe in staat, en nog steeds kost het hem moeite. Exclusief aan de Buik vertelt Angelo Betti jr. over de, voor buitenstaanders, abrupte sluiting van de iconische pizzeria annex ijssalon aan de Schiekade in Rotterdam.

Alles zo heftig

Angelo Betti zoals menig Rotterdam het kent

Hij moet zoeken naar de juiste woorden. Zijn hersenen zijn uitgeput. De sluiting van pizzeria/gelateria Angelo Betti kan dan een weloverwogen beslissing zijn geweest, de nasleep hakt er behoorlijk in bij de laatste eigenaar en kleinzoon van de oprichter: Angelo Danilo Giovanni Betti.

“Sorry dat ik zo traag praat. Het is allemaal zo heftig, zo zenuwslopend. Mentaal ben ik momenteel een wrak.”

Brain fog is de enige reden dat hij niet gelijk volledige openheid van zaken gaf op social media. Hij heeft niets te verbergen.

De enige voor wie hij ooit een geheim droeg, was voor de vrouw van wie hij nog altijd het meest houdt: mama Assunta. In 2010 werd de ziekte van Hodgkin, ofwel lymfeklierkanker, bij hem vastgesteld. Een stuk of veertig bestralingen heeft hij in die periode moeten ondergaan.

“Na het douchen moest ik me met een föhn afdrogen, een handdoek verdroeg mijn huid niet. Ik heb dit voor mijn moeder, ze woonde tot haar dood in 2017 met mij boven de zaak, verzwegen. Uit bescherming. Ze had het niet aangekund. Wij zijn zenuwpezen. Het is haar trouwens niet helemaal ontgaan. Ik bleef in die periode doorwerken maar dat lukte me alleen door rond het middaguur, als ik klaar was met de ijsbereidingen, een dutje te doen. Alleen al daarover zat ze in de rats.”

Het is allemaal zo heftig, zo zenuwslopend.Angelo Betti jr.

Te vroeg voor pensioen

De jonge Angelo

Al snel na de bekendmaking op 5 januari dat Angelo Betti voorgoed zijn deuren heeft gesloten deed het verhaal de ronde dat Angelo’s gezondheid hem in de steek liet. 

“Mijn gezondheid heeft er niets mee te maken. Door alle gedoe zit ik momenteel slecht in mijn vel. Ziek ben ik echter niet. Van de kanker ben ik genezen. Ik ben nu 65, met 67 jaar en 8 maanden mag ik met pensioen. Dat had ik willen volbrengen. Ik had alles netjes willen afsluiten. Voor mezelf, maar vooral voor het personeel. Carmelo, 28 jaar de hoofdpizzabakker van Angelo Betti, is maar een paar dagen jonger dan ik. Om iemand die zo keihard voor je heeft gewerkt vlak voor zijn pensioen op straat te zetten, dat doet pijn.”

Het geheime recept van de kruidenmargarine

Matteo Bevilacqua in de zaak

In het boek over Angelo Betti dat twee jaar geleden is uitgebracht door uitgeverij Kyosei liet Carmelo Cannone ontvallen dat van het pizzadeeg dat overblijft de volgende ochtend brood wordt gebakken. Brood dat elke gast met kruidenmargarine kreeg aangeboden. Die kruidenmargarine is ooit bedacht door Angelo’s zwager Franco Giuntoli. 

Met de sluiting van Angelo Betti komt er een einde aan deze licht pikante kruidenmargarine. “Ik kan je nu het recept onthullen. Het is een mengsel van twee soorten margarine, van Zeeuws Meisje en van Bertolli, sambal oelek, knoflookpoeder, witte wijn en maismeel.”

Hij valt opnieuw stil. “Ik noem nu Carmelo maar Nino, Maria, Victoria, Ottavio, Daniele, Gaetano, allemaal hebben ze zich met hart en ziel voor Angelo Betti ingezet. Naar hen toe voel ik me schuldig. Met trots terugkijken, dat lukt me nu echt niet. Het is niet zo dat ik helemaal niet trots ben, maar dat ik heb gefaald, dat ik het niet feestelijk hebben kunnen beëindigen, dat gevoel overheerst.”

Met trots terugkijken, dat lukt me nu echt niet.Angelo Betti jr.

Tabletje tegen de paniek

Hij is niet over één nacht ijs gegaan. “Wel/niet stoppen, dat speelt al vanaf augustus. Al die tijd vrat het aan me. Stond ik achter de bar, kreeg ik ineens een paniekaanval. Dan ik maar even snel een extra kalmeringstabletje. Dan zakte het wel weer.”

Van zijn vader draagt hij de trouwring aan zijn rechterhand, die van zijn moeder in zijn broekzak want te klein. Tijdens een vakantie kreeg Tullio Betti in zijn geboortedorp Crasciana een tia waarna hij besloot er met zijn vrouw te blijven. De business werd ondertussen gerund door Franco Giuntoli, de man van Angelo’s oudere zus Giuliana. Een fijne oude dag was Tullio Betti niet gegund. Bij hem werd al vrij snel alzheimer gediagnosticeerd, in 1986 is hij gaan hemelen.

“Na zijn dood nam ik een jaar onbetaald verlof om te proberen mijn werk als modeontwerper in Italië voort te zetten zodat ik bij mijn moeder kon zijn zonder dat zij Crasciana hoefde te verlaten. In Nederland had zij heimwee, in Italië fleurde zij op. Om aan werk te komen heb je in Italië kruiwagens nodig. Die had ik niet. Het angstzweet brak me op een gegeven moment uit. Na die hyperventilatieaanval kreeg ik van de dokter kalmeringstabletten voorgeschreven. In Italië zijn ze daar heel soepel in. Sindsdien ben ik lorazepam blijven slikken.”

Sindsdien ben ik lorazepam blijven slikken.Angelo Betti jr.

Terug naar Rotterdam

Een terugkeer was onvermijdelijk. Eenmaal weer in Rotterdam nam hij het aandeel van zijn vader over. Aanvankelijk leidde hij de pizzeria en ijssalon met Franco, na diens pensioen met Bruno, zijn neef, en sinds 2018 alleen. 

Al die tijd deed hij het op zijn manier. “Ik schreef bij binnenkomst op wat me het eerste opviel aan iemand. Kleur van een jas of een sjaal. Zo hield ik bij wie er aan de beurt was. Totdat iemand zijn sjaal in de wachtrij afdeed en wegstopte. Daarna ben ik me gaan richten op niet te verdoezelen kenmerken.”

Geen lege handen en geen maffiapraktijk

Het team van Angelo Betti (bron: Instagram Angelo Betti)

Zijn medewerkers nemen hem niets kwalijk. “Ze zagen het aankomen. Ik moest steeds vaker een weekend dicht, ik moest steeds vaker mensen die een ijsje kwamen halen teleurstellen. Er was te weinig personeel om te rouleren, er was geen tijd om ijs te scheppen. Met het personeel is een regeling getroffen, het staat niet met lege handen. Ze noemen een dergelijke bedrijfsbeëindiging een liquidatie. Met die term heb ik moeite. Dat klinkt toch een beetje als een maffiapraktijk, niet dan?”

Het personeel is gepolst voor de overname van Angelo Betti. “Niemand was ervoor te porren. Ik heb geen kinderen. De kinderen van Giuliana hebben hun eigen carrières en haar kleinkinderen zijn nog te jong. Dat er ooit een einde zou komen aan het familiebedrijf, dat weet je als er geen opvolgers zijn. Maar nu al?”

Hij is geen publiekelijke uitleg verontschuldigd. Maar als je een instituut bent, wat Angelo Betti als pizzeria was, en als mens zo puur bent, dan leven gasten, heel veel gasten, met je mee. “Ik hoorde van vrienden van een overdonderende hoeveelheid lieve reacties op Facebook. Hartverwarmend. Ik heb ze echter nog niet kunnen lezen. Ik ga geheid huilen.”

Niemand was ervoor te porren. Ik heb geen kinderen.Angelo Betti jr.

Wel lekkage

Angelo (foto Frank van Dijl)

Op 19 januari gaf hij een update op social media over de omstandigheden die hem de das om hebben gedaan: personeelsgebrek, de naweeën van corona, achterstallig onderhoud. “Ik kwam net uit maar ik kon geen buffer opbouwen. Zonder buffer kan ik niets opknappen.” Een lekkage die maar niet dicht in het leegstaande pand naast Angelo Betti is een andere boosdoener. 

“Dat pand hiernaast is een hoofdpijndossier. Je ziet het steeds verder afbrokkelen. Ik heb zo vaak de bouwpolitie gebeld. Het haalde niets uit. Krakers die daar een tijdje in hebben gezeten, hebben zelfs via het dak ingebroken in mijn slaapkamer. Horloges, brillen, allemaal weg.” 

Dan zijn er nog minder doorslaggevende factoren zoals duurdere grondstoffen. “De prijzen voor pistachepasta zijn in korte tijd verdriedubbeld. Niet alles kun je doorberekenen, dan blijven de klanten weg.”

Een heel leven in dit pand

Angelo in de zaak

Angelo wordt tijdens het gesprek bijgestaan door Giuliana. Samen zijn zij eigenaar van het pand uit 1890 dat inmiddels is verkocht aan een projectontwikkelaar. “Tijdens een taxatie werd er paalrot in de fundering geconstateerd. Dat was voor ons de druppel. Om paalrot te verwijderen moet de zaak maandenlang dicht. Dat krijg ik zonder buffer eenvoudigweg niet rondgebreid.”

Door de paalrot kwam de taxatiewaarde niet overeen met die van de ozb. “Bij lange na niet. Van de verkoop kan ik niet rentenieren. Dat vind ik niet het ergste. Dat ik dit pand moet verlaten, daar zie ik vooral tegenop. Mijn hele leven heeft in dit pand afgespeeld, al mijn herinneringen liggen hier. Op dat jaartje in Crasciana na heb ik nooit anders dan hier gewoond.”

Mijn hele leven heeft in dit pand afgespeeld, al mijn herinneringen liggen hier.Angelo Betti jr.

De zaak loslaten

Giuliana mist de reuring: “Ik mis Carmelo, ik mis ze allemaal. Ik at elke dag met ze mee. Even een pizzaatje halen met de kleinkinderen, dat ging zo gemakkelijk. Die routine is weg.” De stilte overvalt haar broer niet. Nog niet. “Ik ben te druk met de afwikkeling, met spullen sorteren en inpakken om te rouwen. Wat scheelt: ik kan goed alleen zijn.”

Die prachtige kroonluchter, je unieke collages, de foto’s van Rotterdam van voor het bombardement, daar zijn vast liefhebbers voor te vinden. “Aan een openbare verkoop heb ik niet eerder gedacht. Het zou een optie kunnen zijn. Ik weet dat ik de zaak moet loslaten, maar dat stadium heb ik nog niet bereikt. Laat staan dat ik met de toekomst bezig ben. Ik overweeg een opfriscursus fotoshoppen te volgen. Maar verder? Eerst maar een nieuw onderkomen zien te vinden in Rotterdam. De koper heeft me tijd gegeven, ik hoef gelukkig niet op stel en sprong het pand uit.”

Mocht die tijd alsnog te kort zijn, dan werpt Giuliana zich op als reddende engel. “Ideaal is het niet, want krap behuisd en de kleinkinderen logeren vaak bij mij, maar als het nodig is maak ik, natuurlijk, een kamertje vrij voor Angelo. Familie vang je op. Punt uit.”

Aan een openbare verkoop heb ik niet eerder gedacht.Angelo Betti jr.