Rotterdamse melk tappen bij ’s werelds allereerste drijvende boerderij: de Floating Farm

We spreken Minke op een speciale dag, de koeien staan vandaag namelijk precies een half jaar op de boerderij. Het is een bewogen half jaar geweest waarin ontzettend veel is gebeurd. Een van de nieuwste ontwikkelingen is de rauwe melktap, die onlangs in gebruik is genomen. “Deze is voor de echte connaisseurs, want het vergt nogal wat werk om deze rauwe melk goed te verwerken. Er wordt vooral getapt door lokale ondernemers, bijvoorbeeld om kaas mee te maken, maar ook door buurtbewoners met een niet-westerse achtergrond, zij gebruiken de rauwe melk bijvoorbeeld voor het maken van yoghurt en exotische nagerechten.”

Pilot Project

De drijvende boerderij is eigenlijk een pilot project, voortkomend uit het feit dat de wereldbevolking groeit terwijl landbouwgrond steeds schaarser wordt. Zeventig procent van de aarde bestaat uit water, dus waarom dan niet op het water voedsel produceren? Voordelen van voedselproductie op het water zijn dat we meer water hebben dan land, maar ook dat water klimaat adaptief is. Je gaat op en neer met de getijden, dus ook in een gebied wat last heeft van overstroming kun je voedsel blijven produceren. Daarnaast kun je op een drijvende boerderij de voedselproductie dichtbij de stad laten plaatsvinden, waardoor het minder vervoerd hoeft te worden.

Koeien op het water

Toch dringt zich de vraag op of het verantwoord is om koeien op het water neer te zetten. Hier is volgens Minke uitgebreid onderzoek naar gedaan voordat de boerderij überhaupt een vergunning kreeg. De Universiteit van Wageningen heeft onderzocht wat koeien nodig hebben om zich goed te voelen. Het belangrijkste hierbij is voldoende ruimte, voldoende vers drinkwater en voldoende eten. “Onze stal heeft relatief meer oppervlakte dan een gewone stal. We hebben een flexibele rubberen vloer wat prettig is voor de gewrichten van deze zware dieren. Ook hebben de koeien ruime ligplekken en ze kunnen, mits de conditie van het grasveld goed is, naar buiten om hun benen te strekken op de speelweide”, aldus Minke. “Hun vacht glimt en ze geven goed melk, dit zijn tekenen dat ze het hier naar hun zin hebben. In dit project is dierenwelzijn ‘key’, als de koeien het niet naar hun zin hebben is het hele project mislukt.”

Gras van Feyenoord

Naast het welzijn van de koeien, spelen ook duurzaamheid en circulariteit een belangrijke rol. Zo krijgen de koeien restproducten uit de stad te eten, denk hierbij aan bierbostel van de bierbrouwer, aardappelschraapsel van de frietfabriek en het gras van Feyenoord. “We gebruiken een mestrobot om mest te collecteren en gelijk te scheiden, dit leidt tot zo’n 50 tot 70 procent minder uitstoot.” Tot slot worden de koeien niet alleen gehouden voor de melk, maar worden ze zelf op een gegeven moment ook gebruikt voor hun vlees. Minke vindt het belangrijk om hier transparant over te zijn. “We hebben een rol te vervullen als het gaat om bewustwording en het in contact brengen van stedelingen met voedselproductie.”

Sociaal hart

“Het is mooi om te zien dat de boerderij nu al veel buurtbewoners trekt. Op dit moment is hier nog niet zoveel, het echt een buurt in transitie, over een aantal jaar zal dit een woonwijk zijn, en wij willen hier alvast een sociaal hart creëren. Voedsel verbindt en dat willen wij met de boerderij dus ook voor elkaar krijgen.” De boerderij heeft een vergunning voor tien jaar en men is op dit moment druk bezig met het neerzetten van een nieuw bezoekerscentrum. Het gebouw dat hiervoor gebruikt zal worden heeft vijf jaar op de Heijplaat gestaan en krijgt nu dus een nieuwe bestemming. “Steeds meer bezoekers van over de hele wereld weten de drijvende boerderij te vinden. Soms wel vijf groepen op één dag. Gelukkig hebben we een groeiend vast team en een groep enthousiaste vrijwilligers die naast de vaste medewerkers helpen om de boel dag in dag uit draaiende houden.”

Kijken en proeven

De melkproductie vindt plaats onder de koeienstal. Zuiveldeskundige Simin pasteuriseert en homogeniseert de melk en maakt verschillende soorten yoghurt. De hoeveelheden die per dag worden geproduceerd verschillen, dit hangt af van de hoeveel bestellingen die er binnenkomen. “Steeds meer buurtbewoners en lokale horeca en barista’s weten ons te vinden, ook zijn onze producten bij Picnic en een aantal Spar supermarkten verkrijgbaar, maar we blijven uiteraard altijd op zoek naar nieuwe afnemers.”

Op vrijdag en zaterdag is de boerderij geopend voor publiek. Je kunt hier dan terecht voor een rondleiding, een proeverij en natuurlijk om deze heerlijke melk en yoghurt uit eigen stad te kopen.