Wijntrends met Ian van Eck: boutique champagnes

Elke maand duiken we in een opvallende wijntrend met wijnadviseur Ian van Eck. Speciaal voor de lezers van de Buik laten we niet alleen zien wat er gebeurt in de wereld van wijn, maar vertellen we er ook bij waar in Rotterdam je deze nieuwe trend het beste kunt beleven en proeven. Een win-winsituatie dus: de lezer leert meer over wijn (en spijs) en de restaurants, wijnbars en cafés krijgen meer – geïnformeerde – wijnliefhebbers over de vloer. De maand: boutique champagnes.

Een nieuwe traditie 

Voorheen trokken wij Nederlanders pas bij het vieren van iets speciaals een fles champagne open, of gingen we knallend het nieuwe jaar in. Dan is het meestal een droge brut, samen met een vette oliebol. Sowieso geen goede combi als je het mij vraagt, ontkurk dan een demi sec. Bij onze zuiderburen is het sowieso al een traditie om een maaltijd te openen met een glas mousserende wijn uit het meest noordelijke wijngebied van Frankrijk. Het kleine België staat dan ook keurig op de 5^e plaats in de lijst van grootste champagne importeurs met 9,1 miljoen flessen in het jaar 2020, op een bevolking van 11,5 miljoen. Een kwart van deze flessen wordt ook nog eens door de consument zelf over de grens gehaald. Wij Nederlanders staan in 2020 op de 11^e plek met een kleine 3 miljoen flessen per jaar, maar dat is wel een stijging van 14,5% ten opzichte van de voorgaande jaren toen we gemiddeld 2,5 miljoen flessen lieten overkomen. Na het sluiten van de horeca in de eerste lockdown zijn we meer dure wijnen gaan drinken, want we moesten het onszelf wel naar ons zin maken, zo bleek de gedachte, en zo zijn er dus ook meer champagnekurken weggeschoten.

Verschillende bubbels 

Foto: Bij De Hemel op Aarde hebben ze boutique champagne Pertois-Mariset, de buurman van duurste champagne ter wereld Krug   

In het geperste sap van de druiven zitten suikers en gist, dat zich omzet in alcohol, en zo ontstaat een stille wijn. Bij mousserende wijnen wordt nog een keer suiker en gist toegevoegd alvorens de fles af te sluiten. Zo gaan ze nog een keer werken en ontstaat de bubbel. In de Champagnestreek hebben ze deze methode traditionelle ontwikkeld en bekend gemaakt. Tegenwoordig wordt deze techniek ook gebruikt bij alle crémants (Frankrijk), cava’s uit Spanje en bijvoorbeeld prosecco uit Italië. Champagne moet echter aan een aantal eisen voldoen, en die verklaren dan ook de prijs. Het belangrijkste is de grondstofprijs; een kilo chardonnaydruiven kost al snel 7 euro en dan je hebt zo’n 1,8 kilo nodig voor een fles. Die druiven zijn zo kostbaar omdat de grond daar duur is. Daarbij komt dan nog de fles die onder twee keer zoveel druk staat als een grote 4-wheel drive, waardoor een champagnefles ook al bijna een kilo weegt om te voorkomen dat hij uit elkaar klapt. Ook is de vraag enorm en het aanbod klein, wat volgens marktwerking ook zorgt voor de nodige euro’s op de prijs.

Glaasje doen? 

Foto: Jongeren drinken ook steeds meer mousserende wijn, zoals deze cava van het coöperatie Covides 

De bubbel per glas werd pas rond 2008 echt hip. De trend startte aan de Côte d’Azur en wij Nederlanders konden natuurlijk niet achterblijven, dus ook wij zaten binnen de kortste keren aan een ‘proseccootje’. Na de flauwe frizzantes (stille wijnen met geïnjecteerd koolzuur) worden ook hier gelukkig steeds betere mousserende wijnen per glas aangeboden en geconsumeerd. Een trend die ook te zien is bij de jeugd, terwijl eerst vooral de ouderen de grote afnemers waren. Als je bijvoorbeeld kijkt naar De Huismeester of La Petite Soeur hoeveel bubbels zij per glas schenken – chapeau! De Huismeester schenkt een cava van Covides, een grote producent uit het hart van de Penedès en bij het zusje van Bistrot du Bac op het Deliplein een echt winnaar: de Bailly Lapierre Cremant de Bourgogne, die haast niet te onderscheiden is van champagne.

Boutique champagnes 

Misschien heb je inmiddels gemerkt dat veel grote en bekende champagnes niet meer te koop zijn bij je eigen wijnhandel? Dat komt omdat er in de VS geen speciale importheffingen meer gelden op champagnes. De verkoop daar is dan ook explosief (met 40%) gestegen, dus alle voorraden vliegen de plas over. Maar geen paniek, boutique champagnes zijn de oplossing. Dit zijn kleine, zelfstandige champagneboeren met eigen wijngaarden. En deze, vaak geweldige, wijnen zijn meestal goed verkrijgbaar bij elke wijnhandel of goede drankwinkel. Je wijnspecialist vertegenwoordigt vaak een kleiner huis waar je dan ook vooral voor moet gaan. 

Foto: In Den Rustwat schenkt boutique champagne Legras & Haas

In de Rotterdamse horeca zijn deze gastronomische wijnen nu vooral nog te vinden bij de fine dining etablissementen zoals In den Rustwat, De Harmonie, Heroïne en FG Food Labs, maar ook bij De Hemel op Aarde hebben ze een aantal goede op de kaart staan zoals de champagne Pertois-Moriset l'Assemblage uit Mesnil sur Oger, de buurman van de duurste champagne ter wereld, Krug. De nieuwe aanwinst in de Rotterdamse haute cuisine, Putaine, heeft zelfs een grote boutique champagnekaart met heel veel bubbels per glas, opgesteld door Mr. Champagne binnen het Rotterdamse, Floris Versluijs. En in zijn eigen restaurant, In de Keuken van Floris, krijg je bij je menu zelfs een speciaal afgestemd champagnearrangement geserveerd.

Dus, help de kleine boer en jezelf en ontkurk een boutique champagne niet alleen met oud en nieuw, maar gewoon wanneer je er zin in hebt! 

Over deze serie 

Ook in het wijnvak hebben we te maken met modeverschijnselen en zijn bepaalde wijnen hip, of juist niet. Denk aan een bepaalde druif die in opmars is, de kleur van een wijn (lichte rosé), een wijngebied of zelfs landen. Ian van Eck duidt voor ons deze trends, zodat je ze zelf kunt ervaren in de Rotterdamse horeca. Iedereen die de Buik van Rotterdam langer volgt, kent Ian. Hij is al 25 jaar actief in de Rotterdamse horeca als wijnadviseur en werkt voor veel van de mooie bedrijven die op de Buik staan. Meer weten over Ian? Check zijn biografie hier of klik door naar zijn eigen site: Ian & Wijn.